Αξιολόγηση εκπαιδευτικών: «Ζητάς κάτι για το σχολείο και βρίσκεσαι με πειθαρχικές διώξεις»

 Κώστας Παπαντωνίου  - Η ΑΥΓΗ

Σαν πολυεργαλείο τρομοκράτησης και απολύσεων περιγράφει τη διαδικασία της αξιολόγησης η διωκόμενη, λόγω συνδικαλιστικής δράσης, καθηγήτρια Χρύσα Χοτζόγλου

«Μόλις με ειδοποίησε ο διευθυντής μου ότι έχει έρθει από το υπουργείο το χαρτί για την επιβολή της δεύτερης αργίας, γι’ αυτό καθυστέρησα να σας πάρω πίσω». Η τηλεφωνική μας επικοινωνία με τη Χρύσα Χοτζόγλου, καθηγήτρια στο 8ο Λύκειο του Πειραιά, έτυχε να γίνει σε συγκυρία που σχετίζεται ακριβώς με το θέμα του ρεπορτάζ. Τον αποκλεισμό της από το σχολείο, το οποίο υπηρετεί επί 24 χρόνια, λόγω της συνδικαλιστικής της δράσης. Όπως μας πληροφορεί, είναι μία από τις 2.500 εκπαιδευτικούς σε όλη τη χώρα που αντιμετωπίζουν πειθαρχικές κυρώσεις λόγω της απόφασής τους να σταθούν απέναντι στην αποστείρωση της σχολικής καθημερινότητας μέσα από το καθεστώς της αξιολόγησης.

Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έκανε ό,τι ήταν δυνατόν προκειμένου να εφαρμοστούν τιμωρητικά μέτρα σε βάρος της εκπαιδευτικού, καθώς η τελευταία συμμετείχε σε κινητοποίηση που είχε πραγματοποιηθεί από κοινού με τους μαθητές στις 5 Μαρτίου του 2024. Σε μια στιγμή με ξεχωριστό αποτύπωμα στα κινηματικά δρώμενα, οι μαθητές του σχολείου αρνήθηκαν να μπουν στην τάξη όταν ήταν να διενεργηθεί αξιολόγηση σε νεοδιόριστη εκπαιδευτικό, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «εμείς ξέρουμε ποια είναι η καθηγήτριά μας και πόσο καλή είναι».

Στο κατηγορητήριο που απαγγέλθηκε σε βάρος της Χρ. Χοτζόγλου και του συναδέλφου της Δημήτρη Χαρτζουλάκη ακόμη και η ορολογία που χρησιμοποιείται παραπέμπει σε εποχές γεμάτες συντηρητισμό. Το σύνθημα «Εμπρός, λαέ, μη σκύβεις το κεφάλι, ο μόνος δρόμος είναι αντίσταση και πάλη» που ακούστηκε θεωρήθηκε «φωνασκία». Και η προσπάθεια συνδικαλιστικής ζύμωσης με άλλους συναδέλφους, «να ανταλλάξεις δηλαδή επιχειρήματα μ’ έναν συνάδελφο για να συμμετάσχει στην απεργία», μεταφράζεται σε άσκηση ψυχολογικής βίας.

Το ότι μαθητές και καθηγητές συμπαρατάχθηκαν απέναντι σε μια κεντρική επιλογή της κυβέρνησης αλλά και ότι ο αγώνας τους είχε προέκταση και σε ευρύτερες κοινωνικές διεκδικήσεις, όπως η δημόσια δωρεάν Παιδεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, θορύβησε την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας.

Επαγγελματική εξόντωση

Ο προηγούμενος υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης έκρινε αναγκαίο να παρέμβει προσωπικά προκειμένου να διασφαλιστεί ο εξοστρακισμός της εκπαιδευτικού από το σχολείο. «Υπέγραψε ένα χαρτί που έλεγε ότι πρέπει να απομακρυνθώ και από το σχολικό περιβάλλον γιατί έχω χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπή συμπεριφορά. Έτσι, από τον Μάρτιο τον φετινό έχω απομακρυνθεί από την τάξη μου και με τον μισό μισθό». Ταυτόχρονα, ο υπουργός παρέκαμψε επιδεικτικά την ομόφωνη γνωμοδότηση του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Διεύθυνσης Αττικής, στο οποίο, έπειτα από ακρόαση τον Οκτώβριο του 2024, γινόταν ξεκάθαρο ότι δεν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος ώστε η Χρ. Χοτζόγλου να σταματήσει να ασκεί τα καθήκοντά της, αφού δεν αποτελεί «απειλή» για τους μαθητές, ώστε να εφαρμοστεί ένα μέτρο που είναι πράγματι αναγκαίο σε άλλες περιπτώσεις, όπως σε περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης.

Στην πραγματικότητα, η αξιολόγηση, βάζοντας στο στόχαστρο τη δυνατότητα συλλογικής διεκδίκησης και τη διαφορετική άποψη, δεν πείθει ότι λειτουργεί με γνώμονα το καλό του μαθητή. Αντιθέτως, τόσο το παράδειγμα των δύο καθηγητών στον Πειραιά όσο και των υπόλοιπων ανά την Ελλάδα -χαρακτηριστικές, επίσης, οι περιπτώσεις δύο εκπαιδευτικών οι οποίες περιμένουν να μάθουν αν θα τεθούν σε αργία επειδή η μία ζήτησε σχολικό νοσηλευτή και η άλλη να «σπάσει» ένα τμήμα Νηπιαγωγείου με πολλά παιδάκια- τεκμηριώνουν ότι πρόκειται για μηχανισμό καταστολής και ελέγχου όσων ακούγονται στην τάξη. «Ζητάς κάτι για να βελτιώσεις την καθημερινότητα τη δική σου και των μαθητών σου και βρίσκεσαι με Πειθαρχικά». Ταυτόχρονα, συνδέεται ευθέως με την άρση της μονιμότητας. «Με το νέο Πειθαρχικό, αν αρνηθείς να περάσεις αξιολόγηση τρεις φορές, απολύεσαι».

Διόλου τυχαία, την ίδια μέρα ακριβώς που η Χρ. Χοτζόγλου τέθηκε σε αργία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανήγγειλε ότι θα βάλει στο σύνταγμα την άρση της μονιμότητας για τις περιπτώσεις υπαλλήλων που αρνούνται την αξιολόγηση, περίοδος κατά την οποία η κυβέρνηση δεχόταν μεγάλη πίεση λόγω των διαδηλώσεων με ρεκόρ προσέλευσης για τα Τέμπη.

Στα μέσα Μαΐου η Χρ. Χοτζόγλου επέστρεψε στη θέση της έπειτα από απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά. Εξέλιξη η οποία, σύμφωνα με δημοσίευμα της επόμενης μέρας, δεν άρεσε στον πρωθυπουργό, με αποτέλεσμα η δεύτερη δίκη να μην γίνει, όπως συνηθίζεται, ύστερα από τέσσερις μήνες, αλλά σε διάστημα μικρότερο των δύο εβδομάδων! «Το δεύτερο δικαστήριο, με την ίδια σύνθεση, αποφάσισε το ακριβώς αντίθετο, πήγε κόντρα στον εαυτό του και αποφάσισε την επαναφορά μου στο καθεστώς της αργίας. Τώρα συντρέχουν λόγοι δημόσιου συμφέροντος...».

Η μόνη διαφορά είναι ότι τα χρήματα που λαμβάνει τώρα αντιστοιχούν στο 75% του μισθού της και όχι στο μισό ποσό.

Ζήτημα δημοκρατίας

Η Χρ. Χοτζόγλου έχει μπροστά της μια μακρά ψυχοφθόρα διαδικασία με αβέβαιη έκβαση. Στις 30 Οκτωβρίου θα γίνει νέα δίκη για την υπόθεση στο Διοικητικό Εφετείο Πειραιά. Θα περάσει επίσης ξανά από ακρόαση από το ίδιο Πειθαρχικό Συμβούλιο (εκτός αν έρθει μπροστά το κανονικό Πειθαρχικό για την οριστική απόδοση ποινών) και θα πρέπει να περιμένει εκ νέου την απόφαση της υπουργού σχετικά με το αν θα τεθεί για ακόμη έναν χρόνο σε αργία (το συνολικό διάστημα σε καθεστώς αργίας δεν μπορεί να ξεπεράσει τα δύο).

«Σκοπός είναι να αποκοπώ από το σχολείο αλλά και από το σωματείο μου» μας λέει. Η ίδια όμως δεν έχει καμία πρόθεση να εγκαταλείψει τον αγώνα, παρά τη σαφή απειλή ότι κινδυνεύει να χάσει τη δουλειά της. Εξηγώντας τη δέσμευσή της σ’ αυτή τη μάχη προσπαθεί να καταστήσει σαφές ότι η αξιολόγηση δεν συνιστά τίποτα διαφορετικό από ένα πολυεργαλείο τρομοκράτησης και απολύσεων. Η «αναβάθμιση» σε σχέση με παλιότερα αφορά τόσο την ένταση όσο και τη στόχευση των ελέγχων. «Ο διευθυντής αξιολογεί ανά δύο χρόνια τον διδάσκοντα με διάφορα κριτήρια, όπως τη συμπεριφορά και τη συμμετοχή, και ο σχολικός σύμβουλος ανά τέσσερα χρόνια την επιστημονική επάρκεια».

«Έτσι καταλαβαίνουμε», λέει η Χρ. Χοτζόγλου για να δώσει όλο το πλαίσιο, «ότι σε ένα περιβάλλον όπως το τωρινό, με τέτοιους νόμους και τέτοια επίθεση, δεν είναι μόνο εργασιακό μου δικαίωμα να πω ότι “είμαι ενάντια στην αξιολόγηση”, είναι και ζήτημα δημοκρατικών δικαιωμάτων». Που σημαίνει πρακτικά «το να είμαι στην τάξη και να μην φοβάμαι να απαντώ στις ερωτήσεις των μαθητών».