Πολλά «θα» και αμήχανες απαντήσεις για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια

Αννα Ανδριτσάκη - efsyn.gr

Η συμμετοχή ή όχι εκπροσώπων των φοιτητών στη συζήτηση απασχόλησε χθες, ως μη όφειλε, τη συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής ● Κατά τα άλλα, ο πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης Περικλής Μήτκας υπερασπίστηκε το νομοσχέδιο, κάνοντας λόγο για ανάγκη βελτιώσεων ● Ενδιαφέροντες διάλογοι Βερβεσού με σπουδαστές.
Ο «καβγάς» για τη συμμετοχή ή όχι των φοιτητών στη συζήτηση για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια αποτέλεσε -ως μη όφειλε- ένα από τα κεντρικά ζητήματα, χθες, στη συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων. Κι αν εκπαιδευτικοί φορείς, όπως η ΟΛΜΕ, ή εκπρόσωποι εργαζομένων/επιστημονικών συνεργατών αποκλείστηκαν χωρίς λόγο, το αυτονόητο της συμμετοχής των φοιτητών όχι μόνο χρειάστηκε να συζητηθεί αλλά έγινε και αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης.
«Έχουν κληθεί και εκπρόσωποι εργαζομένων και Φοιτητικών Συλλόγων», έλεγε μονότονα το προεδρείο της Επιτροπής. «Το δεχτήκατε ύστερα από πίεση», απαντούσαν οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης. «Δεν ήταν θέμα πίεσης», ανταπαντούσε το προεδρείο, μέχρι που άρχισαν οι πολιτικές ασχήμιες για αχρείαστες εντυπώσεις σχετικά με το ποιος έχει μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό βάρος, ποιος είναι πιο δημοκράτης και πιο προοδευτικός.

Κατά τ’ άλλα, οι αμέτρητες ερωτήσεις και η σκληρή κριτική για πλήθος ζητημάτων που ανοίγει το σχέδιο νόμου στην ανώτατη εκπαίδευση αντιμετωπίστηκαν με αμήχανες απαντήσεις αρμοδίων ή στημένες πολιτικές τοποθετήσεις.
Οι αρμόδιοι, βέβαια, χθες ήταν ο εξής ένας: ο πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ (Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης), Περικλής Μήτκας, ο οποίος προσπάθησε πολύ για να προφυλαχθεί. Κατέφυγε σε παραδοχές, πολλά ΘΑ για την ώρα που θα έρθουν οι ιδιώτες, αποποίηση ευθυνών για την παρούσα κατάσταση, συγκατάβαση για τις υπερβολικές φιλοδοξίες, έως και αναγνώριση της ανάγκης για βελτιώσεις. Μερικές από τις απαντήσεις του:

● «Στα κολέγια δεν έγινε έλεγχος γιατί δεν είχαμε αρμοδιότητα».

● «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι μια Ιατρική Σχολή θα έχει κάποιο μέλλον στην Ελλάδα εάν αρχίσει να δέχεται φοιτητές που απλώς παίρνουν την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) και έχουν συγκεντρώσει 9.000 μόρια. Είμαι βέβαιος ότι ΘΑ υπάρχουν πρόσθετα κριτήρια και άλλωστε, έτσι όπως γράφεται στον νόμο, ΘΑ πρέπει να ισχύουν τα κριτήρια του μητρικού ιδρύματος τα οποία και αυτά κάπως ΘΑ πρέπει να κατατεθούν στην αρχική αίτηση».

● «Χρειαζόμαστε τόσους γιατρούς ή νομικούς; Αυτό είναι ένα ερώτημα που τίθεται κάθε χρόνο και από τους πρυτάνεις των Πανεπιστημίων, που ζητούν συνήθως μικρότερα νούμερα εισακτέων. Η ελληνική πολιτεία, όμως, έχει κάνει εδώ και δεκαετίες μια επιλογή υπέρ των ανοιχτών Πανεπιστημίων σε όποιον θέλει και μπορεί». (Ναι, ανοιχτά είπε).

● «Θα έρθουν μεγάλα Πανεπιστήμια ή υπάρχουν παραδείγματα θυγατρικών μεγάλων Πανεπιστημίων σε άλλες χώρες; Οχι τόσα πολλά - και η πιθανότητα να έρθουν παραρτήματα από πολύ μεγάλα Πανεπιστήμια είναι μικρή. Αυτή είναι η εκτίμησή μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα μόνα Πανεπιστήμια που μπορούν να προσφέρουν ποιοτική εκπαίδευση στον κόσμο είναι τα 20 ή τα 50 πρώτα σε μια παγκόσμια κατάταξη».

● «Σε ποιους απευθύνονται τα παραρτήματα; Σε όλους και σε όλες τις κατηγορίες. Σίγουρα διευρύνουν τις δυνατότητες της ανώτατης εκπαίδευσης για έναν μεγαλύτερο αριθμό υποψηφίων και πιθανών φοιτητών».

• «Δεν ξέρουμε με ποιες διαδικασίες θα αποφασίσουν να επιλέξουν το δικό τους προσωπικό αυτά τα παραρτήματα. Το 90% θα έχει διδακτορικό, λέει ο νόμος, αλλά και σήμερα στα ελληνικά Πανεπιστήμια ισχύει αυτό. Δεν ξέρουμε αν θα υπάρχουν τέτοιου είδους ειδικά αντικείμενα. Δεν ξέρουμε τι θα υποβληθεί, εννοώ σαν πρόγραμμα σπουδών, αλλά όλα αυτά θα συνεκτιμηθούν».

● Για το 80%-20% που γίνεται 70%-30% (η ποσόστωση στα κριτήρια που καθορίζουν τη χρηματοδότηση των δημόσιων ΑΕΙ). «Ναι, θα υπάρξει μια μικρή μεταφορά ποσών συνολικά, εγώ μπορώ να την εκτιμήσω με μερικές εκατοντάδες χιλιάδες συνολικά από τα Πανεπιστήμια που είναι κάτω από τον μέσο όρο στη μοριοδότηση προς τα Πανεπιστήμια που είναι πάνω από τον μέσο όρο. Περίπου τα μισά είναι κάτω, τα άλλα μισά είναι πάνω, αλλά το σύνολο της χρηματοδότησης κατανέμεται στα Πανεπιστήμια».

● «Σχόλια του τύπου ποιος γονιός θα έστελνε το παιδί του στην Κομοτηνή ή ξέρουμε όλοι ποια είναι η κατάσταση σε ένα Πανεπιστήμιο κ.λπ., δεν βοηθούν το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Το δημόσιο Πανεπιστήμιο θέλει τη στήριξη όλων και με τα λόγια».

Πάντως, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες στιγμές της μαραθώνιας συνεδρίασης ήταν η «αντιπαράθεση» του Δημήτρη Βερβεσού (πρόεδρος της Ολομέλειας Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων) με φοιτητή της Νομικής του Δημοκριτείου. Στην αρχική του τοποθέτηση ο κ. Βερβεσός είπε:

«Θεωρούμε ότι με μια πρόσκληση, την οποία λάβαμε την Τρίτη το μεσημέρι στις 14.19', σε έναν διάλογο πεντάλεπτης τοποθέτησης και τρίλεπτης απάντησης σε ερωτήσεις δεν πληρούται κανένας σοβαρός διάλογος μεταξύ των φορέων της κοινωνίας και της κυβέρνησης σε ένα τόσο σοβαρό θέμα». Αμέσως μετά αναφέρθηκε στον πρύτανη του Δημοκριτείου που κατά κοινή ομολογία έκανε την καλύτερη διαφήμιση της κυβέρνησης.

«Ακουσα τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Κομοτηνής, Θράκης, του Δημοκριτείου, και ήταν λες και άκουγα κάποιον άνθρωπο ο οποίος ερχόταν από το υπερπέραν. Και επειδή τυχαίνει να είμαι πατέρας φοιτητή της Νομικής Κομοτηνής, ήθελα να καταλάβω τι συζητάμε σήμερα, όταν οι φοιτητές του Δημοκριτείου μεταφέρονται από την πόλη στο Πανεπιστήμιο με ιδιωτικά μέσα, τα οποία τα πληρώνουν από την τσέπη τους, όταν πληρώνουν και τη σίτισή τους στη φοιτητική εστία. (…) Αυτές οι σχολές θα κλείσουν ή θα αποφλοιωθούν, θα απονεκρωθούν πλήρως με τη δημιουργία αυτών των Πανεπιστημίων που θέλετε να ιδρυθούν».

Η απάντηση του φοιτητή της Κομοτηνής ήταν… αποστομωτική: «Να πω στον κύριο Βερβεσό ότι στο δικό μας Πανεπιστήμιο τουλάχιστον έχουμε και θέρμανση τον χειμώνα και ψύξη το καλοκαίρι και το μοναδικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι υποδομές μας είναι ότι κάθε εβδομάδα ξαναγράφονται με γκράφιτι και αφίσες ΚΝΕ».

Πρόσθεσε, δε, το γνωστό αφήγημα περί χουντικής ρίζας του άρθρου 16. Και απάντησε ο πρόεδρος του ΔΣΑ: «Ακούω φοβερά πράγματα για το “16”. Να συζητήσουμε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ή ο Γεώργιος Μαύρος, ο Παπανδρέου, ο αείμνηστος Τσάτσος, όταν έφερε το “16” ήθελε να μιμηθεί τις χουντικές εμπνεύσεις του Συντάγματος Παπαδόπουλου ή ότι μετέπειτα, τέσσερις αναθεωρήσεις που έκαναν σοβαροί πολιτικοί του τόπου και συνταγματολόγοι, είχαν χουντικής έμπνευσης θέματα; Κάποιο χαρτάκι τού έχουν δώσει του νεαρού αυτού φοιτητή για να μιλάει...».

Η απορία, πάντως, του έτερου παρόντος φοιτητή, από την Ιατρική Αθηνών, έμεινε αναπάντητη: «Τι θα διδάσκουν στους φοιτητές Ιατρικής οι ιδιωτικοί όμιλοι υγείας; Το πώς κερδοσκοπούσαν πάνω στις ίδιες τις ζωές των ασθενών μας μέσα στην πανδημία; Μήπως τάχα έτσι θα αντιμετωπίσετε το brain drain, με το να μεγαλώνουν κι άλλο οι λίστες αναμονής για ειδικότητες στο ήδη υποβαθμισμένο δημόσιο σύστημα υγείας;».