Πέμπτη 5 Οκτωβρίου 2023

Ημέρα των εκπαιδευτικών: Η (παιδαγωγική) ελευθερία εν αναστολή. Ραγδαία επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και της θέσης των εκπαιδευτικών.

του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Η σημερινή ημέρα 5 Οκτωβρίου που έχει καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα των εκπαιδευτικών αποτελεί ευκαιρία προβληματισμού για τηραγδαία επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και της θέσης των εκπαιδευτικών. 

Τo φαινόμενo μαζικών ή μεμονωμένων διώξεων εκπαιδευτικών «διότι δεν συνεμορφώθησαν προς τα υποδείξεις» ή για διατύπωση άποψης και κυρίως για πολιτική και συνδικαλιστική δράση έχει πάρει πρωτόγνωρες για τα μεταπολιτευτικά χρόνια διαστάσεις με αποτέλεσμα ένα σπιράλ αυταρχισμού, φόβου και τροποκρατίας να θέτει την όποια (παιδαγωγική) ελευθερία εν αναστολή. Σε αυτή την κατεύθυνση εντείνονται οι διαδικασίες και οι μηχανισμοί ελέγχου ακόμα και της προσωπικής ζωής. Όλα αυτά δεν αποτελούν «κάποιο συνδικαλιστικό ζήτημα», αλλά συνδέονται άρρηκτα με τονπαιδαγωγικό ρόλο και την εκπαιδευτική διαδικασία.

Όταν καταπατάται η ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης, όταν περιορίζεται ή ουσιαστικά απαγορεύεται η πολιτική και συνδικαλιστική δράση, όταν (τα) στελέχη του διοικητικούμηχανισμού της εκπαίδευσης, στοχοποιούν, συκοφαντούν, σκευωρούν, στήνουν μηχανισμούς χαφιεδισμού και παρακολούθησης ακόμα και της προσωπικής ζωής, θίγουν την τιμή και υπόληψη εκπαιδευτικών, τότε έχει καταργηθεί κάθε έννοια (παιδαγωγικής)  ελευθερίας με αποτέλεσμα να διαταράσσεται το παιδαγωγικό κλίμα και η εκπαιδευτική διαδικασία«Γιατί ο δάσκαλος που θα υποχρεωθεί να καταπνίξει τη σκέψή του, θα γίνει διπλά σκλάβος ή θα καταντήσει ένας ψυχικά ανάπηρος άνθρωπος, ανίκανος να μορφώσει άλλους» (Δ. Γληνός)

Σε αυτή την κατεύθυνση η «αυτοαξιολόγηση/αξιολόγηση», όπως και οι νέοι θεσμοί των ενδοσχολικών συντονιστών και μεντόρων, στρώνουν το έδαφος για ένα οργουελιανό μοντέλο πανοπτικού ασφυκτικού ελέγχου εκπαιδευτικών

Κατηγοριοποιεί τους εκπαιδευτικούς σε «μη ικανοποιητικούς» «ικανοποιητικούς», «πολύ καλούς», «εξαιρετικούς» προκαλώντας ανταγωνισμούς και συγκρούσεις εθίζοντας στη δουλοπρέπεια, την αυλοκολακεία και διαμορφώνοντας κλίμα υποταγής, αυστηρής πειθάρχησης και ελέγχου. Επιδιώκει να μετατρέψει τους εκπαιδευτικούς σε «άβουλους και μοιραίους», «yes men», υπαλλήλους που πάσχοντας από μόνιμη οσφυοκαμψία ευθυγραμμίζονται με την εκπαιδευτική πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης και την επίσημη κρατική διδακτική.

Σε αυτό το πλαίσιο προβλέπεται –ας ελπίσουμε να αποτραπεί με συλλογικούς αγώνες - δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για γονείς και κηδεμόνες (e-parents) που στόχο έχει την παρακολούθηση της επίδοσης του μαθητή, των βαθμών, των απουσιών, την πληροφόρηση σε σχέση με την ύλη που καλύπτεται στην τάξη και τις εργασίες που ανατίθενται στον μαθητή”.  

Αυτό συνεπάγεται πρόσθετο γραφειοκρατικό όγκο δουλειάς στους  εκπαιδευτικούς που είναι υποχρεωμένοι να μπαίνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και να δηλώνουν λεπτομερώς τι διδάχθηκε στην τάξη και τι εργασίες ανατέθηκαν στους μαθητές!

 Έτσι οι γονείς αναγορεύονται σε επιθεωρητές που θα έχουν άποψη για το εκπαιδευτικό έργο και θα «αξιολογούν» τους εκπαιδευτικούς αν σωστά διδάσκουν ή όχι.

Η κυρίαρχη πολιτικής διαμορφώνει ένα σχολείο έντασης των ταξικών φραγμών με αξιολόγηση – χειραγώγηση – κατηγοριοποίηση, με Τράπεζα θεμάτων – ΕΒΕ – εξετάσεις PISA κ.α Ένα σχολείο που θέλει τους εκπαιδευτικούς άβουλους και μοιραίους, όπου θα κυριαρχεί φόβος, κανιβαλισμός, καταπίεση, όπου δε θα υπάρχει ελεύθερος χρόνος και καμία ελευθερία.

Η κυρίαρχη πολιτική ενισχύει τον φαύλο κύκλο της ενδοσχολικής βίας και αναπαράγονται σε καθημερινή βάση άγρια επεισόδια όχι μόνο μεταξύ μαθητών, αλλά και εμπλοκής μαθητών και γονέων με εκπαιδευτικούς. Ταυτόχρονα σε καθημερινή βάση ελλοχεύουν σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία, τη σωματική ακεραιότητα ακόμα και τη ζωή των εκπαιδευτικών, όπως και των μαθητών, σε κτίρια ακατάλληλα γεμάτα παγίδες.

Αντί πινακίου φακής χιλιάδες εκπαιδευτικοί είναι αναγκασμένοι να τρέχουν από τη μια περιοχή στην άλλη διανύοντας καθημερινά αμέτρητα χιλιόμετρα σε τρία, τέσσερα, πέντε και περισσότερα σχολεία με δραματικές επιπτώσεις για την προσωπική, οικογενειακή ζωή τους, αλλά και για τον παιδαγωγικό ρόλο και τη μόρφωση των μαθητών τους!

Νεοδιόριστοι και αναπληρωτές αναγκασμένοι με μία βαλίτσα στο χέρι να γυρίζουν την ηπειρωτική και νησιωτική χώρα την ώρα που το κύμα ακρίβειας  σαρώνει τη χώρα και δυσκολεύονται να βρουν σπίτι να μείνουν με ενοίκιο πανάκριβο.  Σε κάποια δημοφιλή τουριστικά νησιά είτε η προσφορά στέγης είναι μηδαμινή, είτε οι εκπαιδευτικοί καλούνται να καταβάλουν ενοίκια που ξεπερνούν το ήμισυ του μηνιαίου μισθού τους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις είναι αναγκασμένοι να κοιμούνται σε αυτοκίνητα ή σε σκηνές!

Υπερασπιζόμαστε την παιδαγωγική ελευθερία αποδοκιμάζοντας την πολιτική της κυβέρνησης που θέλει να διαμορφώσει υποταγμένους και χειραγωγημένους εκπαιδευτικούς, αποστειρωμένους από τα κοινωνικά δρώμενα και την μάχη ενάντια στις κοινωνικές ανισότητες που δημιουργούν μορφωτικές ανισότητες. Υπερασπιζόμαστε  και αγωνιζόμαστε για ένα σχολείο Δημόσιο και Δωρεάν που να χωρά όλα τα παιδιά, απορρίπτοντας Τράπεζες θεμάτων, ΕΒΕ, εξετάσεις τύπου PISA - και όλους τους εκπαιδευτικούς, ενάντια στην κατηγοριοποίηση σχολείων, μαθητών, εκπαιδευτικών.

Ο αγώνας μας για παιδαγωγική ελευθερία και δημοκρατία, καθώς και για την εργασιακή μας αξιοπρέπεια σε ένα δημόσιο σχολείο που μορφώνει όλα τα παιδιά οφείλει να είναι διαρκής και ανυποχώρητος για να φράξουμε τον δρόμο στην επέλαση των βαρβάρων!  Aλλωστε, ένα απελευθερωτικό και κοινωνικά δίκαιο εκπαιδευτικό σύστημα μπορεί να γεννηθεί από ένα ευρύτερο κοινωνικό κίνημα ανατροπής των σημερινών κοινωνικών δομών, στην κατεύθυνση της κατάργησης των κοινωνικών ανισοτήτων και της οικοδόμησης μιας κοινωνίας που να οδηγεί στην απελευθέρωση του ανθρώπου.

* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά, της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» του Εκπαιδευτικού Ομίλου.

https://drepani.gr/ekpaideusi/item/21743-imera-ton-ekpaideftikon-i-paidagogiki-eleftheria-en-anastoli

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου